ضرورت توجه به سبک زندگی عالمان حوزوی
حوزههای علمیه شیعی دارای سرمایههای عظیم و بینظیری به نام عالمانِ مجاهد هستند. سرمایهای انسانی که میتوان سالها بر سر سفره آن نشست و بهره برد و فیض رساند. ظرفیتهای فراوانی پیرامون این عالمان وجود دارد که تنها باید با اندیشه و تدبیر به اصطیاد و اکتشاف و فراوری آنها پرداخت. آنچه تاکنون از عالمان مورد توجه و نظر حوزویان بوده است، خروجیها و تولیدات علمی آنهاست. هرچند همین سرمایه علمی نیز بهخوبی مورد توجه قرار نگرفته است ولی محور اصلی استفاده از عالمان سالهای دور و نزدیک را تشکیل داده است.
اما وجه دیگری از زندگی عالمان وجود دارد که شاید بتوان آن وجه را مهمتر از وجه علمی برشمرد. حقیقت این است که تولیدات علمی یک عالم در متن زندگی و در بستر یک حیات فاخر و عالمانه پدید آمده است. سبک زندگی عالم و شیوه حیات او است که بستری مناسب برای پدید آمدن آثار و تولیدات علمی پدید میآورد. اساساً بدون وجود زمینهای مناسب، هیچگاه خروجی ویژهای از محصولات علمی شکل نمیگیرد. ناظران تنها با محصول یک حیات طیبه و فاخر آشنا هستند ولی به آن روی سکه این محصول نگاهی ندارند؛ حقیقت این است که آن نوعِ زندگی چنین خروجی و محصولی را در پی داشته است.
غفلت از این واقعیت موجب شده برخی برنامهریزان، هنگام طراحی نظامهای آموزشی و با هدف تربیت عالمانی چون بزرگان و برجستگان تاریخ حوزه، تنها به مؤلفههای رشد علمی طلاب توجه کنند؛ غافل از اینکه طلبه برای رشد علمی مناسب نیازمند بسترهای لازم در مجموع حیات طلبگی است تا درآن شرایط بذر علمی بکارد و محصولی قابل توجه درو نماید.
اساساً نگاه برخی برنامهریزان به انسان نگاهی تکساحتی است. گویی نقشی برای عناصر و مؤلفههای گوناگون شخصیتساز انسانها وجود ندارد و انسان موجودی است که تنها با طی مسیری خطی و باریک که هیچ حاشیه و ملاحظهای را برنمیتابد، باید رشد نماید. تلقیهایی از این دست، نظام آموزشی حوزه را در سالهای اخیر با چالشهای جدی در عرصه تربیت روبهرو کرده است.
درباره این سایت